Onurlu İnsanların Ülkesi Burkina Faso’da İki Gün
Nijerya’dan Senegal’e geçişimde aktarma Burkina Faso’dan yapılınca bir geceyi orada geçirip bu ülkeyi de görme şansım oldu. Başkent Ouagadougou (Oga Doğu) ve havalanında çıkışta elbette sizi bekleyen taksi , telefon hattı vs. satmaya çalışan bir kalabalıkla karşılaşıırsınız.
Ouagadougou’da geçirdiğim iki gün içinde, başkent çevresini de görebildim. Ticaret Odasıyla yaptığım görüşmelerde birçok Afrika ülkesinde olduğu gibi yabancı yatırımcılara toprak tahsisi , 5 yıl vergi muhaffiyeti gibi imkanları anlatıldı.
Dünyanın fakirlik sırasında son 10 ülkenin içinde olan bu ülkenin IMF borçlarıbir kaç yıl önce silinmişti. İmalat sektörü bakir olan bu ülkede genel olarak, al-sat ticareti ve ithalat hakim. Nüfusun 18 milyon civarı olduğu belirtiliyor , ve orta yaş genç nüfus çok fazla.
Nüfusun yüzde 60 ‘ı müslüman ve yüzde 25’i hristiyan , bölgenin 14 bin yıllık bir geçmişi olduğu arkeolojik bulgularla kanıtlanmış.
Yukarı Volta olarak bilinen bu bölge Afrika sömürüsünde, Fransız sömürgesi olduğu için Fransızca konuşuluyor.
Afrikayı ticari bölgelere ayırdığımda; Senegal , Mali , Gambia , Burkina Faso , Togo ve Benin'i grubunun içinde değerlendirdim. Burkina’nın limanı yok , ulaşım için ağırlıklı olarak Togo kullanılıyor.
Çevrede çok fazla Fransız ve Lübnanlı var .Büyük ticari işler genelde Lübnanlıların ve Fransızların elinde.
Bir tarafta tenekeli evler varken diğer tarafta büyük lüks , çanak antenli evleri görüyorsunuz. Bu da zengin ile fakir arasındaki uçurumu Afrika’nın bir çok fakir ülkesinde olduğu gibi alışagelmiş olarak gösteriyor. Fakir ama mutlu olan bu insanların büyük çoğunluğu , seyyar satıcılık yaparak günü çıkarıyorlar.
Şehir dışına çıktığınızda tarımın ülke genelinde hakim olduğunu görüyorsunuz. Pirinç tarlaları , darı , şeker kamışı , fıstık ülke ekonomisin temel ürünleri . Evlerde küçük yağ presleri ile kendi yemeklik yağlarını çıkarttıklarını da görüyorsunuz. Genel olarak bölgenin çevresinde yağ fabrikası yok.
Ülke genel ekonomisin bir başka önemli bir ürünü de Togo ve Benin'deki gibi aynı kuşak olmalarından dolayı pamuktur. "Pamuğun olduğu yerde tekstil işletmesi neden yok?" sorusunu soruyor insan , oysa dünyanın en kaliteli pamuğu Togo, Benin ve bu bölgede üretiliyor.Ancak Türk firmaları bu bölgede pamuk fiyatı uygun olduğu halde Mısır'dan öteye gitmeye cesaret edemiyor. Batı Afrika bölgesinde işleyen büyük entegre bir tekstil işletmesi de yok. Çırçır makineleri konusunda ve tarımsal teknoloji bakımından büyük bir açık olduğunu söyleyebilirim.
Ülkede altın ve mangan yatakları var . Türk firmalar altını Dubai üzerinden alıyor , Gana , Burkina bölgesindeki altın madenleri yirmiye yakın büyük firmanın elinde ki bunlardan biride Emirates.
İnşaat sektörü bir çok Afrika ülkesinde olduğu gibi gelecek vadediyor. Yapı marketler iyi çalışıyor ve genelde Lübnanlıların elinde.
Giydikleri renkli giysiler birçok ülkede olduğu gibi statü ve etnik kimlik simgesi . Afrika’nın birçok yerini gören biri olarak bunları iyi gözlemlemeniz ve analiz edip satış tekniklerinizi bu doğrultuda geliştirmeniz gerekir.
Afrika’da görüştüğüm iş adamları arasında sahiplenme söz konusu olduğu zamanlar da oldu. Bir ziyarette, birden fazla iş adamıyla görüşemediğiniz de oluyor. Fuar gibi bir organizasyon olmadığı sürece misafiri olduğunuz kişiye bağlı kalabiliyorsunuz.
Bütün bunların yanında Burkina Faso’nu gizli güzelliklerine de zaman ayırabiliyorsanız , Bobo Dioulasso Camiyi (çok uzakta olduğu için ben göremedim) görmenizi , bir saatlik mesafede Bazoule gizemli timsah köyünde, tavukla timsah beslemenizi ( ilginç bir tecrübeydi) ve aynı güzergahdaki Kokogola’da Mossi King’i ziyaret etmenizi tavsiye ederim.
Burkina’nın çok kullanılan özdeyişlerinden birinin dediği gibi;"Ne kadar çok pazar görürseniz , en iyiyi bulma şansınız o kadar iyi olur."