Eğer yeni bir ülkeye gidecekseniz hele bir de bu Afrika’ysa "Merhaba" demek, bazen karışık bir hal alabilir . Bizim geleneklerimizde olan, bugünlerde pek de uygulanmayan büyüklerimizin ellerini öpmek ya da küçüklerin yanağından tutup sıkmak, başka kültürlere garip geliyorsa, aynı şekilde birinin avcuna tükürüp de sizinle tokalaşması, saygı göstergesi (Kenya ‘daki Masai Kabilesi) olabilir. Aslında bizde de nazar duası okunduktan sonra baş parmak hafifce tükürükle ıslatılıp dua okunan kişinin alnına sürülür, ayrıca tütütü yapılıp üflenir.
Dünyada genelde insanlar tokalaşır , bir çok kültürde öpüşür. Bazısı tek yanakdan öper , bazısı iki yanakdan , bazısı da üç kere yanakdan. Bu gözlemlediğim ve aşağıda anlatacağım selamlaşmaların bazılarına belki şahit olmuşsunuzdur , ilginç gelmeyebilir , belki de acayip gelebilir. Bir çoğu geleneksel , bir çoğu az da olsa uygulanıyor.
Benin’de genç erkekler tokalaşırken genellikle parmaklarını şıklatırlar. Sudan’da da mutluluk göstergesi sağ el havada şıklatılır. Sudan’da otobüsde "İnecek var." demek yerine alkış yapmak da ilginçtir.
Botsvana’da insanlar , eli tam kavramadan hafifçe avuç içi ve parmakları kavramadan sürterek ele dokunur. Birbirlerine "Sabah nasıl uyandın ?" derler, "Rahat uydun mu?" yerine.
Gabon’da saygıyı göstermek için tokalaşırken diğer elle de destek vererek iki elle tokalaşılır.
Gana’da tokalaşırken diğer elinizle omuzdan kavramak karşıya saygı gösterir.
Orta Afrika Cumhuriyeti’nde iyi arkadaşlar önce sağ ellerini karşılıklı birbire hafif bir şaplakla vururken , karşılıklı ellerini baş parmak ve orta parmakları ile dokundurarak sonra şıklatırlar. Anlatması biraz zor ama öğreninceye kadar birkaç kere tekrarlamak zorunda kaldım.
Kamerun’da üç kere sarılmak yakınlık göstergesidir.
Kenya’da tokalaşırken diğer elinizle dirseğini kavramanız saygı gösterir.
Malavide’de toklaşırken diğer el destek verirken hafifçe eğilmek büyüğe saygıya gösterir.
Mısır’da üç kere yanak yanağa öpüşürsünüz. Afrika’daki Lübnanlılar da aynı şekilde selamlaşır.
Marutis’de hadi git der gibi sağ elle hareketi gösterirken kendi dillerindeki merhabaları aslında "Konuş !" demektir.
Moritanya’da merhaba , "Üzerinde kötülük yok." anlamında söylenir ve eliniz kalbiniz üzerine konulur.
Mozambik’de ağırlıklı kuzeydekiler "Merhaba" demeden önce ellerini üç kere çırparlar.
Nijer’de ellerini baş hizasında yumruk yapıp daireler çizerek kendi dillerinde "Merhaba! Merhaba!" derler.
Nijerya’da büyüklerin önünde dizler kırılmadan eğilerek bir şey alır gibi el başa götürülerek kalkılır. Ayrıca ilk kez Nijerya’da karşılaştığım yılan sesi gibi tıslayarak seslenme de Batı Afrika’da çokça kullanılır.
Senegal’de Mısır ‘daki gibi üç kere yanak yanağa öpüşülür ve küçüklerin de ellerini sıkmanız beklenir.
Togo'da, boynuz tokuşturması gibi üç kez alın tokuşturulur.
Müslüman çoğu ülkede karşı cinsler genellikle tokalaşmaz. Bu durumlarda karşı tarafın elini uzatmasını beklemek en kesin çözümdür.
Büyüklerle konuşurken gözleriniz aşağıya , küçüklerle konuşurken başının üstünden yukarı bakılır. Vücud dili uzmanlarının sıkca göz göze gelmiyorsa yalan atıyordur açıklaması buralarda pek kabul görmüyor , ayrıca Hindistan’da da göz göze bakmak inançlarına aykırıdır.
Güney Afrika’da ise Gana’dakinin tam tersine omuza dokunmak iyi karşılanmaz. Ayrıca küçük parmaklara lades tutuşur gibi yumruk sıkılarak avuç içi aşağıya bakacak gibi tutulur.
Svaziland’da kendi dillerindeki merhaba "Seni gördüm !" demektir.
Zimbabve’de sanki alaylı bir aferin gibi yavaş , garip alkış hareketleri yaparlar.
Zambia’da başparmaklar birbirine hafifce bastırılır.
Kabileler arasında da daha neler neler var ki bunlar sadece bir kaçı…
Ummandaki gibi tokalaştıktan sonra burnun üstüne öpücük kondurulması (Tabii gözler kapalıdır) gibi daha garipleri de var.
Sizde artık kendinize göre yeni bir tokalaşma şekli bulabilirsiniz , kimbilir belki popüler olur…